Ngày 3/6/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 19 về đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã. Chỉ thị nêu rõ, khu vực kinh tế tập thể của nước ta đến nay chưa phát triển như mục tiêu, yêu cầu. Do đó, các khu vực kinh tế này phải chủ động thực hiện chuyển đổi số để đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, hiệu quả sản xuất, kinh doanh, thích nghi với tình hình phát triển mới.
Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Khai Quang tích cực ứng dụng chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh
Là doanh nghiệp đi đầu trong sản xuất nước uống đóng chai theo công nghệ Nhật Bản, Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Khai Quang, thành phố Vĩnh Yên đã bước đầu bắt nhịp chuyển đổi số, đổi mới phương thức, cơ cấu lại ngành nghề nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả hoạt động. Theo đó, từ một hợp tác xã kinh doanh dịch vụ vận tải không hiệu quả do đại dịch Covid-19, Ban quản trị hợp tác xã đã chuyển hướng sang sản xuất, kinh doanh nước đóng chai để vực lại hợp tác xã, tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động đã từng gắn bó từ những ngày đầu hoạt động. Sau khi nghiên cứu nguồn nước, tìm hiểu thị trường, tham khảo tư vấn của một số chuyên gia trong lĩnh vực sản xuất nước uống tinh khiết đóng chai, Hợp tác xã đã quyết định nâng cao chất lượng và đầu tư dây chuyền sản xuất nước uống I-on kiềm theo công nghệ Nhật Bản với tổng giá trị hơn 10 tỷ đồng.
Ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động, sản xuất, đến nay, Hợp tác xã đã hoàn thành, đưa vào vận hành dây chuyền sản xuất nước I-on kiềm đóng chai, đóng bình tự động đồng bộ theo công nghệ Nhật Bản với công suất 3.000 lít/giờ và hơn 6 triệu lít nước I-on kiềm mỗi năm phục vụ thị trường. Đồng thời, thiết lập hệ thống nhận diện thương hiệu, công khai nhật trình sản xuất sản phẩm và từng bước lập sàn thương mại điện tử phục vụ sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Theo ông Nguyễn Văn Đán, Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã: Với mục tiêu mở rộng thị trường tiêu thụ, hướng đến khách hàng trong các khu công nghiệp, doanh nghiệp nước ngoài đang đầu tư trong và ngoài tỉnh, bên cạnh việc nâng cao chất lượng sản phẩm, giai đoạn 2023 - 2025, Hợp tác xã dự kiến đầu tư thêm khoảng 20 tỷ đồng để tối ưu hóa hệ thống xử lý nước đầu nguồn, tiếp tục hoàn thiện hệ thống nhận diện thương hiệu và quảng bá sản phẩm, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.
Cũng chủ động để thích ứng với công nghệ số, Hợp tác xã Nấm Tam Đảo, xã Hợp Châu, huyện Tam Đảo đã đầu tư hệ thống kho lạnh bảo quản sản phẩm sau thu hoạch, hệ thống phòng nhân giống, cấy mô, dây chuyền máy đóng bịch, nồi hơi hấp thanh trùng vào sản xuất. Trung bình mỗi năm, Hợp tác xã cung cấp ra thị trường 350 tấn nấm, lợi nhuận đạt trên 700 triệu đồng. Linh hoạt tìm kiếm thị trường thông qua mạng xã hội, fanpage và sàn thương mại điện tử, sản phẩm của hợp tác xã luôn có đầu ra ổn định. Đến nay, Nấm Tam Đảo có 7 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao và 8 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 3 sao.
Thời gian qua, một số hợp tác xã trên địa bàn tỉnh đã tận dụng mạng xã hội Zalo, facebook, xây dựng website bán hàng, tham gia các sàn giao dịch thương mại điện tử, bước đầu thực hiện chuyển đổi số để quảng bá, tìm kiếm thị trường. Thích ứng, nhạy bén để mở rộng ngành nghề, chú trọng nâng cao chất lượng và tăng cường quảng bá sản phẩm, một số hợp tác xã cũng đã chủ động ứng dụng công nghệ số vào sản xuất kinh doanh, đưa sản phẩm đến người tiêu dùng một cách nhanh nhất. Trong đó phải kể đến Hợp tác Rau an toàn Vĩnh Phúc, Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp An Hòa, Rèn Lý Nhân, Hợp tác xã Chăn nuôi Bình Minh.
Theo số liệu thống kê, toàn tỉnh hiện có 30 hợp tác xã nông nghiệp đang thực hiện ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và quản lý như nhà lưới, nhà kính, nhà màng có hệ thống điều khiển bán tự động; hệ thống tưới tự động; dán tem truy xuất nguồn gốc; phần mềm quản lý kế toán, kê khai thuế, thư điện tử, lưu trữ dữ liệu, chữ ký số, camera giám sát hành trình. Hơn 80 doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất với 1.400 sản phẩm nông nghiệp được kết nối, quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử Postmart.vn và Voso.vn. Nhiều hợp tác xã đã chủ động chia sẻ quy trình sản xuất, chế biến và thông tin về sản phẩm qua mạng xã hội, đồng thời, xây dựng, đăng ký tên miền cho website riêng để quảng bá, giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm.
Tuy nhiên, so với tiềm năng và số lượng gần 500 hợp tác xã hiện đang hoạt động trên địa bàn, số hợp tác xã tiếp cận với công cuộc chuyển đổi số còn hạn chế. Nguyên nhân chủ yếu là do nguồn vốn hoạt động của hầu hết các hợp tác xã còn hạn hẹp, trong khi việc đầu tư sản xuất công nghệ cao đòi hỏi nguồn vốn lớn; trình độ tiếp cận thị trường của các thành viên hợp tác xã chậm, việc vận hành thiết bị khoa học công nghệ, nhất là thiết bị tự động, số hóa kém; hơn nữa, hoạt động sản xuất của các hợp tác xã vẫn chủ yếu dựa vào kinh nghiệm truyền thống.
Để kịp thời tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy hoạt động chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã, ngày 4/7/2023, UBND tỉnh đã ban hành văn bản triển khai thực hiện Chỉ thị số 19/2023 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã. Trong đó, UBND tỉnh yêu cầu thủ trưởng các sở, ngành, huyện, thành phố và thành viên Ban chỉ đạo chuyển đổi số của tỉnh quán triệt, bám sát chủ trương và quan điểm của Đảng, Chính phủ và các chỉ thị, chương trình hành động, kế hoạch của tỉnh về chuyển đổi số; coi việc chuyển đổi số trong hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế hợp tác, hợp tác xã là nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi gắn với đổi mới quản lý và phương thức hoạt động của mô hình kinh tế này. Đồng thời, tăng cường huy động các nguồn lực, kết nối đối tác trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo nhằm hỗ trợ phát triển khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã chuyển đổi số, tạo điều kiện thuận lợi để hợp tác xã tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Bên cạnh đó, các hợp tác xã cũng cần có chiến lược xây dựng thương hiệu, khả năng kết nối; chủ động nắm bắt nhu cầu của thành viên, mạnh dạn đầu tư, hoàn thiện, nâng cấp sản phẩm, dịch vụ; chủ động tiếp cận với công nghệ thông tin và chuyển đổi số nhằm lan tỏa các giá trị, lợi ích từ chuyển đổi số đến các thành viên và người dân.