Đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế số là chủ trương quan trọng của Đảng kể từ Đại hội XIII nhằm đưa nước ta bứt phá đi lên, hiện thực hóa ý chí, khát vọng phát triển đất nước nhanh và bền vững, trở thành nước phát triển, có thu nhập cao. Cụ thể hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, tỉnh Vĩnh Phúc đã xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, từ đó, triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ chuyển đổi số trên địa bàn.
Thành quả khi chính quyền quyết tâm, người dân đồng thuận
Nhằm tạo cơ chế, chính sách dẫn đường cho chuyển đổi số, đặc biệt là ưu tiên xây dựng 3 trụ cột: chính quyền số, kinh tế số và xã hội số theo Nghị quyết 52 về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, trong đó, yêu cầu cấp bách là đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số của Bộ Chính trị, tỉnh Vĩnh Phúc đã chủ động xây dựng và ban hành kịp thời, đầy đủ các văn bản làm cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số. Điển hình như: Chỉ thị số 23 của Tỉnh ủy về tăng cường công tác lãnh đạo của Đảng đối với quá trình chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh; Nghị quyết 39 của HĐND tỉnh thông qua Đề án hoàn thiện chính quyền điện tử hướng tới chính quyền số tỉnh Vĩnh Phúc, giai đoạn 2021 - 2025; Chỉ thị 04 của UBND tỉnh về thúc đẩy chuyển đổi số tỉnh Vĩnh Phúc cùng hàng loạt các văn bản chỉ đạo, thúc đẩy chuyển đổi số, giao chỉ tiêu, nhiệm vụ chuyển đổi số cho thủ trưởng các cơ quan, chủ tịch UBND các huyện, thành phố...
Tháng 10/2022, tỉnh Vĩnh Phúc đã chính thức khai trương nền tảng xã hội số trên ứng dụng Vĩnh Phúc ID.
Xác định muốn chuyển đổi số thành công phải chuyển đổi nhận thức, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông cùng các cơ quan truyền thông trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm thay đổi nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức, doanh nghiệp và người dân; yêu cầu người đứng đầu các tổ chức, cơ quan, đơn vị chủ động tự nghiên cứu, học tập, tìm kiếm, tìm hiểu các quan điểm, định hướng, từng bước thay đổi tư duy, cách làm, phương thức quản lý mới dựa trên các nền tảng số, dữ liệu số… Từ đó, xác định chuyển đổi số thực sự là thời cơ, vận hội để chủ động ứng dụng những thành tựu mà chuyển đổi số đem lại phục vụ cơ quan, đơn vị, cộng đồng và xã hội.
Nỗ lực thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ chuyển đổi số được UBND tỉnh giao, các sở, ban, ngành, địa phương đã xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện, tổ chức ký cam kết, giao nhiệm vụ thực hiện chỉ tiêu đến từng phòng, ban, đơn vị. Trong đó, bên cạnh việc gắn với trách nhiệm người đứng đầu, các sở, ngành, địa phương đã có nhiều giải pháp khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức phát huy sáng kiến, nâng cao hiệu quả, chất lượng công việc, chất lượng các chỉ tiêu được giao. Tính đến hết năm 2022, ngoài Sở Thông tin và Truyền thông có số chỉ tiêu, nhiệm vụ nhiều nhất với 25 chỉ tiêu thì các sở, ban, ngành đã hoàn thành từ 13 - 19 chỉ tiêu, các huyện, thành phố hoàn thành 12 chỉ tiêu, nhiệm vụ chuyển đổi số được giao.
Đóng vai trò cơ quan thường trực về chuyển đổi số của tỉnh, bên cạnh việc tiếp tục công tác phát triển hạ tầng và nền tảng số, trong năm 2022, Sở Thông tin và Truyền thông đã phát huy tốt vai trò hạt nhân, tiên phong, đi đầu thực hiện các nhiệm vụ về chuyển đổi số với hàng loạt điểm nhấn: Tham mưu UBND tỉnh ký kết hợp tác với Công ty Cổ phần FPT về chuyển đổi số đến năm 2025, theo đó, từ nay đến năm 2025, FPT sẽ đồng hành, hỗ trợ Vĩnh Phúc chuyển đổi số tổng thể và toàn diện từ cơ quan nhà nước đến người dân, doanh nghiệp về cách sống, cách làm việc, phương thức sản xuất và tiêu thụ dựa trên công nghệ số. Tham mưu UBND tỉnh triển khai dự án đầu tư hạ tầng nền tảng số phục vụ chuyển đổi số tỉnh Vĩnh Phúc; thí điểm chuyển đổi số toàn diện tại 4 xã, thị trấn: xã Lãng Công, xã Hướng Đạo, thị trấn Thổ Tang và thị trấn Tam Đảo; thành lập 136 tổ công nghệ số cộng đồng cấp xã và 1.239 tổ công nghệ cộng đồng thôn, tổ dân phố; khai trương nền tảng xã hội số Vinhphuc ID; chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế triển khai các nền tảng thanh toán không dùng tiền mặt… Đặc biệt, Trung tâm Giám sát, điều hành thông minh tỉnh (IOC) đang được Sở phối hợp với các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ vận hành thử nghiệm. Được ví như “bộ não” của chính quyền số và đô thị thông minh với khả năng cung cấp số liệu toàn diện, sau khi đi vào hoạt động, IOC sẽ là nơi tổng hợp, chuẩn hóa dữ liệu, phân tích, xử lý thông tin bằng công nghệ số, phục vụ đắc lực cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của tỉnh trên tất cả lĩnh vực kinh tế - xã hội.
Cùng với đó, Sở đã và đang duy trì, quản trị, vận hành tốt hệ thống thông tin dùng chung của tỉnh như: Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu tỉnh, hệ thống hội nghị trực tuyến, Cổng Thông tin - Giao tiếp điện tử tỉnh, hệ thống Quản lý văn bản và điều hành công việc dùng chung; phối hợp, hỗ trợ các cơ quan, đơn vị chủ động xây dựng và thực hiện các chương trình, kế hoạch, đề án chuyển đổi số, tăng cường hoạt động trên môi trường mạng. Đến nay, toàn tỉnh có 35 cơ quan, địa phương thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi số, 34 đơn vị xây dựng kế hoạch chuyển đổi số giai đoạn 2022 - 2025 và kế hoạch chuyển đổi số hằng năm.
Sự vào cuộc quyết liệt để thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp của các cấp, ngành từ tỉnh đến cơ sở đã tạo cho Vĩnh Phúc những thay đổi căn bản, những điều kiện cần thiết làm nền tảng cho mục tiêu chuyển đổi số. Năm 2021, Vĩnh Phúc vươn lên xếp thứ 12/63 tỉnh, thành phố về xếp hạng đánh giá chuyển đổi số, tăng 43 bậc so với năm 2020, trong đó, 3 trụ cột là chính quyền số, kinh tế số và xã hội số nằm trong top 10. Đặc biệt, trong 6 chỉ số chính thuộc nhóm chỉ số nền tảng chung, Vĩnh Phúc xếp thứ 1/63 tỉnh thành về chỉ số thể chế số, các chỉ số nhân lực số, an toàn thông tin mạng lần lượt đứng ở vị trí thứ 3 và 4 trong 63 tỉnh, thành phố của cả nước.
Theo báo cáo của Ban chỉ đạo Chuyển đổi số tỉnh, đến hết năm 2022, các loại văn bản, giấy tờ chỉ đạo, điều hành của tỉnh chủ yếu ban hành dưới dạng văn bản điện tử. Tỷ lệ ký số trên phần mềm quản lý văn bản đạt trên 98%; dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 được đẩy mạnh. Hiện toàn tỉnh có khoảng 4.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa sử dụng các nền tảng số; 100% cơ sở giáo dục, y tế thực hiện chuyển đổi số, khai thác, sử dụng các kho học liệu trực tuyến dùng chung trên các nền tảng số…
Bên cạnh những con số biết nói kể trên, minh chứng rõ nhất cho thấy chuyển đổi số ở Vĩnh Phúc không phải là điều xa vời, là việc của chính quyền, cơ quan chức năng mà đang hiện hữu ở từng ngóc ngách của đời sống, gắn bó thiết thực với mỗi người dân chính là họ đã dần thay đổi nhận thức về chuyển đổi số, sẵn sàng đón nhận, trải nghiệm, làm chủ công nghệ mới thông qua sử dụng thành thạo các dịch vụ công trực tuyến; thẻ bảo hiểm y tế số VssID, dịch vụ khám, chữa bệnh từ xa; giao dịch điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt…
Chuyển đổi số đã hiện hữu trong từng ngành, từng lĩnh vực
Việc chủ động thực hiện chuyển đổi số là yêu cầu tất yếu khách quan, là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược quan trọng, vừa cấp bách, vừa lâu dài của cả hệ thống chính trị và xã hội, là bước đột phá trong phát triển của tỉnh. Xác định điều đó, thời gian qua, các ban, ngành, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã và đang từng bước liên kết, phát huy mọi nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số. Đến nay, nhiều cách làm đột phá, sáng tạo trong chuyển đổi số được các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện đã mang lại hiệu quả thiết thực.
Điển hình phải kể đến hệ thống phòng họp không giấy E-cabinet được Văn phòng Tỉnh ủy Vĩnh Phúc đưa vào khai thác, sử dụng trên nền tảng Web và ứng dụng P-IONE cài đặt trên thiết bị điện thoại thông minh, máy tính bảng. Hệ thống cho phép đăng ký các cuộc họp với đầy đủ thông tin bao gồm: Giấy mời họp, các nội dung và tài liệu liên quan, địa điểm và thời gian họp; người chủ trì, đồng chủ trì, thư ký và người phê duyệt cuộc họp; danh sách đại biểu dự họp. Đặc biệt, hệ thống còn cung cấp đến đại biểu các văn bản, tài liệu với nhiều tiêu chí như chỉ đọc trên thiết bị mà không cho phép tải về, chỉ đọc trong khi cuộc họp diễn ra; thu hồi sau khi cuộc họp kết thúc; có thể đánh máy trực tiếp các ý kiến phát biểu, chuyển đổi từ giọng nói sang văn bản các ý kiến phát biểu và lưu lên hệ thống, giúp đại biểu có thể nghe lại và chỉnh sửa nội dung phát biểu của mình một cách dễ dàng. Ngoài ra, hệ thống còn cho phép người chủ trì cuộc họp có thể tạo các câu hỏi để các đại biểu thực hiện biểu quyết thông qua các nội dung của cuộc họp; khi kết thúc cuộc họp có thể kết xuất các ý kiến phục vụ việc ban hành các biên bản, kết luận của cuộc họp và đăng lên hệ thống chuyển đến các đại biểu.
Theo đánh giá của Văn phòng Tỉnh ủy, việc đưa hệ thống phòng họp không giấy E-cabinet vào khai thác, sử dụng làm thay đổi toàn diện việc tổ chức các cuộc họp, đáp ứng mục tiêu đơn giản hóa việc tổ chức các cuộc họp, giảm văn bản giấy, tiết kiệm chi phí, rút ngắn thời gian họp, nâng cao chất lượng thảo luận, giúp lãnh đạo đưa ra các quyết định kịp thời, nhanh chóng, chính xác, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng tỉnh Vĩnh Phúc.
Huyện Yên Lạc đang đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử,
chuyển đổi số theo hướng thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Để triển khai chuyển đổi số có trọng tâm, trọng điểm, mang lại hiệu quả thiết thực, cách làm của huyện Yên Lạc là khẩn trương thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi số, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên Ban chỉ đạo với các giải pháp, lộ trình, tiến độ rõ ràng, cụ thể; ưu tiên, bố trí nguồn lực thỏa đáng từ ngân sách huyện và huy động sự hỗ trợ, vào cuộc của các doanh nghiệp trong thực hiện các nhiệm vụ về chuyển đổi số. Cùng với đó, quan tâm đào tạo, nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ phục vụ công tác chuyển đổi số; gắn trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương với kết quả chuyển đổi số và thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng. Theo đó, UBND huyện đã giao nhiệm vụ về chuyển đổi số cho thủ trưởng các phòng, ban, đơn vị và chủ tịch UBND các xã, thị trấn, coi đây là một trong những nhiệm vụ chính trị, căn cứ đánh giá thi đua hằng năm. Đồng thời, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho người đứng đầu các đơn vị, địa phương; đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số theo hướng thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp...
Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị, đến nay, công tác chuyển đổi số trên địa bàn huyện Yên Lạc đã đạt được những kết quả tích cực. Nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về chuyển đổi số được nâng lên đáng kể. Hiện phần lớn các cơ quan, đơn vị, xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã triển khai chữ ký số; 100% văn bản đi, đến được thực hiện trên hệ thống phần mềm Quản lý văn bản và điều hành; hơn 95% cán bộ, công chức được gắn định danh số trong xử lý công việc; gần 35% các cuộc họp giữa UBND huyện và các xã, thị trấn, cơ quan, đơn vị được triển khai theo hình thức trực tuyến. 100% các đơn vị, xã, thị trấn đã triển khai hiệu quả phần mềm dịch vụ công trực tuyến trong tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính, trong đó, có gần 30% thủ tục hành chính được thực hiện dịch vụ công mức độ 3, mức độ 4.
Công ty cổ phần ngói cao cấp AMADO đóng tại khu công nghiệp Tam Dương II, huyện Tam Dương là một trong các doanh nghiệp mạnh dạn khởi nghiệp về công nghệ số. Dù mới đi vào hoạt động nhưng với chiến lược và định hướng kinh doanh rõ ràng, cụ thể cho từng giai đoạn cộng với việc thích ứng, linh hoạt áp dụng công nghệ kỹ thuật hiện đại, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số vào quá trình sản xuất, công ty ngày càng khẳng định được uy tín với nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh. Hiện công ty có trên 30 mẫu sản phẩm được tiêu thụ rộng rãi tại 36 tỉnh, thành phố, tạo việc làm cho hơn 200 lao động với mức lương từ 7 - 7,5 triệu đồng/người/tháng.
Ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần ngói cao cấp AMADO cho biết: “Với tỷ lệ tự động hóa đạt 70%, hầu hết các công đoạn sản xuất từ khâu nhào trộn nguyên liệu đến khâu ép, sấy, tráng men, in, nung, phân loại, đóng hộp... đều được thực hiện trên nền tảng công nghệ số, giúp doanh nghiệp tiết giảm được nhiều chi phí đầu vào, nâng cao chất lượng sản phẩm. Tuy kết quả này còn khá khiêm tốn song đây chính là nền tảng để doanh nghiệp trở thành một trong những nhà sản xuất và cung cấp hàng đầu về sản phẩm ngói đất sét nung, ngói xi măng màu, ngói tráng men áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiêu chuẩn ISO 9001: 2015 với công suất thiết kế 3 triệu sản phẩm/năm”.
Nhiều giải pháp cho nhiệm vụ chuyển đổi số năm 2023
Với những nỗ lực, sự vào cuộc kịp thời, quyết liệt của các cấp, các ngành, địa phương trong tỉnh, quá trình thực hiện chuyển đổi số tại Vĩnh Phúc đang đi đúng hướng, lựa chọn được những công việc đột phá, tạo cơ sở, nền tảng phát triển nhanh, bền vững. Tuy nhiên, theo đánh giá của Ban chỉ đạo chuyển đổi số tỉnh, chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh diễn ra chưa đồng đều giữa các sở, ngành, địa phương; chưa có nền tảng số tốt, an toàn, dễ sử dụng để đề xuất lựa chọn, áp dụng dẫn đến chính quyền số, kinh tế số, xã hội số của tỉnh phát triển không đều; hạ tầng số của tỉnh vẫn chưa thực sự tiếp cận công nghệ hiện đại, chưa tiến đến điện toán đám mây mới đang dừng ở công nghệ ảo hóa; mạng viễn thông thế hệ mới 5G mới chỉ ở bước khởi đầu; nguồn nhân lực công nghệ thông tin tại các sở, ngành huyện, thành phố còn rất thiếu và chưa đáp ứng về năng lực, trình độ…
Phấn đấu đạt mục tiêu đến năm 2025, Vĩnh Phúc lọt Top 10 tỉnh, thành phố dẫn đầu về chuyển đổi số, trước mắt là giữ vững và vươn lên thứ hạng cao hơn trong bảng xếp hạng DTI cấp tỉnh trong năm 2023 và những năm tiếp theo, Ban chỉ đạo Chuyển đổi số tỉnh Vĩnh Phúc đã đề ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm yêu cầu các cấp, ngành sớm triển khai thực hiện. Đóng vai trò hạt nhân của chuyển đổi số, để phát triển các nền tảng số, triển khai các ứng dụng, tiện ích, trong năm 2023, Sở Thông tin và Truyền thông tiếp tục tham mưu tỉnh mở rộng kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành thông qua nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu (LGSP) của tỉnh. Đồng thời, triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm như: Hoàn thiện hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh đáp ứng yêu cầu của cơ quan nhà nước và người dân, doanh nghiệp; thí điểm 2 nền tảng tổng hợp phân tích dữ liệu và khảo sát, thu thập ý kiến người dân; kết nối các hệ thống thông tin dùng chung, các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu các sở, ban, ngành với Trung tâm giám sát, điều hành thông minh tỉnh; triển khai nền tảng bản đồ số tích hợp với nền tảng địa chỉ số trên địa bàn tỉnh, thuê hệ thống GIS dùng chung tỉnh; ứng dụng trên thiết bị di động, tích hợp đầy đủ các dịch vụ phục vụ cán bộ công chức và nhu cầu thông tin thường ngày của người dân; triển khai thí điểm chuyển đổi số toàn diện tại 9 xã, phường, thị trấn tiếp theo trên địa bàn tỉnh.
Về giải pháp cụ thể, Ban chỉ đạo Chuyển đổi số tỉnh yêu cầu các cấp, ngành bám sát chỉ đạo, định hướng của Chính phủ và các bộ, ngành để triển khai nhiệm vụ chuyển đổi số kịp thời, đúng tiến độ; Tập trung triển khai, ưu tiên nguồn lực để hoàn thành các nhiệm vụ, chỉ tiêu về chính quyền điện tử đặt ra tại Nghị quyết số 39 của HĐND tỉnh thông qua Đề án hoàn thiện chính quyền điện tử hướng tới chính quyền số tỉnh Vĩnh Phúc, giai đoạn 2021 - 2025.
Cùng với quyết liệt chỉ đạo việc vận hành, sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin tại các cơ quan, đơn vị xem xét trách nhiệm của lãnh đạo cơ quan trong trường hợp các ứng dụng công nghệ thông tin tại các cơ quan, đơn vị hoạt động không hiệu quả. Tiếp tục phối hợp với các bộ, ngàn, đơn vị được giao xây dựng các nền tảng số quốc gia lựa chọn Vĩnh Phúc là đơn vị thí điểm trong quá trình triển khai, xây dựng nền tảng; đẩy mạnh hợp tác thuê dịch vụ công nghệ thông tin đối với các tổng công ty, tập đoàn lớn, có tiềm lực về công nghệ, công nghệ, tài chính và nguồn nhân lực. Tăng cường tập huấn cho các tổ công nghệ số cộng đồng tại cấp xã và thôn, làng để đưa nền tảng số, công nghệ số, kỹ năng số đến người dân, đưa người dân lên môi trường số, khích lệ người dân tiên phong sử dụng nền tảng số, công nghệ số, qua đó, trở thành tác nhân thúc đẩy chính quyền chuyển đổi số mạnh mẽ hơn.
Song song với thẩm định các nhiệm vụ, dự án liên quan đến chuyển đổi số phải bám sát kiến trúc chính quyền điện tử tỉnh và các quy định về đầu tư, bảo đảm thiết thực, hiệu quả làm tốt công tác theo dõi, đôn đốc triển khai các nhiệm vụ, chỉ tiêu chuyển đổi số đã giao cho người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương; tăng cường các hình thức báo cáo trực tuyến; kịp thời xem xét, giải quyết, những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất ngay từ cơ sở.